Sondas Lambda
Lambda-sondes
LDe lambdasonde is een zuurstofsensor die in het uitlaatsysteem van benzine- en dieselmotoren is geïnstalleerd. Deze meet continu de zuurstofconcentratie in de verbrandingsgassen. Op basis van deze informatie past de motorregeleenheid (ECU) het lucht-brandstofmengsel aan om de ideale (stoichiometrische) verhouding te behouden, de efficiëntie te optimaliseren en vervuilende emissies te verminderen.
Wanneer de motor brandstof verbrandt, bevatten de uitlaatgassen een variabele hoeveelheid zuurstof. De lambdasonde genereert een spanning die evenredig is met deze concentratie. Waarden rond de 0,2 V duiden op een arm mengsel (teveel lucht), terwijl rond de 0,8 V duidt op een rijk mengsel (teveel brandstof). De ECU interpreteert dit signaal en corrigeert de timing en duur van de inspuiting.
Hoofdcomponenten
- Zirkonium of titaniumkeramiek fungeert als sensorelement. Bij verhitting ontstaat er een elektrisch potentiaalverschil tussen de oppervlakken, afhankelijk van de hoeveelheid zuurstof.
- Platina-elektroden bedekken de binnen- en buitenoppervlakken van het keramiek, waardoor de gegenereerde spanning kan worden gemeten.
- Beschermlaag en metaalgaas filteren deeltjes en beschermen het keramiek tegen vuil en overmatige hitte.
- Verwarmingselement Verhoogt de sensortemperatuur snel tot ongeveer 300–600 °C. Dit is het bereik dat nodig is om vanaf het opstarten nauwkeurige metingen te verkrijgen.
- Connector en bedrading. Deze omvat meestal twee draden voor het uitgangssignaal en twee voor de voeding van de verwarming. In sommige ontwerpen fungeert het chassis van het voertuig als aarde.
Soorten lambdasondes
- Smalband (binair) Geeft alleen aan of het mengsel rijk of arm is, met een signaal dat schommelt tussen lage en hoge waarden.
- Breedband (lineair) Biedt een continue en nauwkeurigere meting van de lucht-brandstofverhouding, wat handig is in geavanceerde regelsystemen.
Locatie en werkcyclus
- De eerste sensor bevindt zich vóór de katalysator en meet het beginmengsel.
- Een tweede sensor wordt in moderne motoren achter de katalysator geplaatst om de effectiviteit ervan te verifiëren.
- Tijdens de gesloten luswerking handhaaft de ECU de sondespanning op een stabiel middenpunt, wat duidt op een perfecte mengverhouding.
De lambdasonde is essentieel voor elektronisch motormanagement en emissiecontrole. Een goed functionerende sensor zorgt voor brandstofbesparing, optimaal vermogen en naleving van milieuvoorschriften.
